به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان «علی محمدپور» در نشست «ترجمه و نشر در عصر فناوری» که در سرای اهل قلم موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، گفت: باید کلان تر به توسعه فرهنگ و زبان فارسی نگاه کنیم. فناوری به خصوص فناوری های ترجمه فرصت مغتنمی هستند به خصوص برای کشور ما که در تحریم است. کمترین خدمات را از شرکت های خارجی می گیریم و آنها برای توسعه حوزه زبان فارسی کمترین هزینه را می کنند. این حوزه را باید بومی کنیم و از آن حمایت کنیم.

این نویسنده و مترجم اظهار داشت: ناشر کتابی کشف می کند، بعد مترجم را پیدا می کند، مترجم روندی طی می کند و کتاب در قالب چاپ افست منتشر می شود. چاپ دیجیتالی نمی شود چون برای ناشر مقرون به صرفه نیست. در دنیا عادت شده که کتاب در تیراژ محدود چاپ می شود. نشر سنتی ما کشش این حجم از تولید را ندارد اما نشر پلتفرمی این کشش را دارد.

وی با بیان اینکه یک ویترین فروش داریم که پلتفرمی است، افزود: مترجم های زیادی داریم که در سال حتی یک کتاب ترجمه نمی کنند، آنها برای درآمد دغدغه دارند و یا اینکه علاقه مند به ترجمه هستند. بر این اساس چاره ای نداریم که سراغ فناوری های حوزه نشر برویم. با فناوری هایی مواجه هستیم که روند ترجمه و انتقال به مخاطب را تسریع می کنند.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: در جهان این طور است که یک مترجم بر اساس روند بازار تشخیص می دهد که چه کتابی را برای ترجمه انتخاب کند و سپس آن را به ناشر پیشنهاد می دهد اما ما در کشور چنین روندی نداریم. در حوزه ترجمه چند چالش داریم. ما در بحث کتاب حقوق مادی و معنوی داریم. حقوق مادی قابل واگذاری است برعکس حقوق معنوی. یکی از دغدغه های مترجم دیده شدن اثر است، اینکه در بازار اثرش حضور داشته باشد. محتوا و کتاب باید در دسترس باشد تا دیده شود.

این نویسنده و محقق با بیان اینکه قانون حوزه نشر ما هنوز سنتی است، اظهار داشت: این قانون برای سال 1342 است. در حوزه پلتفرمی برعکس حوزه سنتی هر زمان که بخواهیم می توانیم نکاتی را از کتاب حذف کنیم. در حوزه الکترونیک نشر نظارت ها را پسینی کردند در صورتی که در حوزه چاپ فیزیکی نظارت ها پیشینی است. گاهی یک کتاب باید هرچه سریع تر وارد بازار کتاب شود، در اینجا حوزه سنتی جواب نمی دهد.

محمدپور خاطرنشان کرد: فناوری های جدید در حوزه ترجمه زمینه آموزش لازم را برای مترجم فراهم می کند، ضمن اینکه به گارانتی اثر کمک می کند. در حقیقت مترجم زیر نظر استاد کار را انجام می دهد. در حوزه سنتی این کار صورت نمی گیرد. خیلی اوقات ترجمه های بی کیفیت داریم که معلول این است که کتاب به مترجم نمی خورد یعنی کتاب در چهارچوب ذهنی است یا تخصص مترجم نبوده است و کسی هم نبوده که به مترجم دانش لازم را بدهد.